Cassirer over kritieke momenten

The mythical organization of society seems to be superseded by a rational organization. In quiet and peaceful times, in periods of relative stability and security, this rational organization is easily maintained. It seems to be safe against all attacks. But in politics the equipoise is never completely established. What we find here is a labile rather than a static equilibrium. In politics we are always living on volcanic soil. We must be prepared for abrupt convulsions and eruptions. In all critical moments of man's social life the rational forces that resist the rise of the old mythical conceptions are no longer sure of themselves. (E. Cassirer. The Myth of the State, p. 275)

Dit citaat heeft in zekere zin iets weg van een open deur intrappen. In tijden van politieke rust wordt de rationele organisatie niet in gevaar gebracht en hoeft men zich niet al te veel zorgen te maken over allerlei krachten die proberen het politieke/rationele bestel omver te werpen. Deze vaststelling lijkt op het eerste zicht absoluut niet problematisch. Maar wat Cassirer duidelijk maakt is dat de afwezigheid van een direct gevaar geen reden is om op onze lauweren te rusten. Is het mogelijk om in politiek ooit een volledig stabiel evenwicht te bereiken?

De constatatie dat politiek gelijkt op een vulkaan is dan weer zeer sterk uitgedrukt, maar ze is misschien niet helemaal uit de lucht gegrepen aangezien de geschiedenis hier inderdaad toch enig bewijs voor lijkt te leveren, vaak is er sprake van gewelddadige en heftige krachten. Het is echter maar zeer de vraag of het dan die oude mythische opvattingen zijn die er voor zorgen dat de ratio het politieke bestel niet in evenwicht kan houden of dat er andere factoren zijn.