"Hegel’s unity is a
dialectic unity; a unity of contraries. It not only allows but even requires
the strongest tensions and oppositions. [……] The negative role of political
life is contained in the fact of war. To abolish or terminate war would be the
death blow of political life. It is a
mere utopianism to think that the conflicts between nations could ever be
settled by legal means – by international courts of arbitration.”
Cassirer, Ernst. The myth of the State. Text und Anmerkungen bearbeitiet von
Maureen Lukay. Gesammelte Xerke Hamburger
Ausgabe. Band 25. Herausgegeben von Birgit Recki. Hamburg: Felix Meiner
Verlag, 2007, 262-263
Cassirer lijkt hier de stelling
van Hegel minstens gunstig gezind te zijn, met name dat het oplossen van
conflicten enkel mogelijk is via oorlog en geweld. Hij lijkt mee te gaan met Hegels
dialectische stelling en oorlog als middel voor vrede niet te verheerlijken
maar dan toch wel te begrijpen en te ondersteunen. Vrede kan enkel bereikt worden na het
gewapend uitvechten van conflicten, zo lijkt de stelling. De geschiedenis lijkt
hem hierbij wel gelijk te geven: de
wereldgeschiedenis is een en al opvolging van gewapende conflicten, geweld en
oorlog. Cassirer wijst verder
in de tekst een ‘praetor who can judge
of states’ en ‘the Kantian idea of an everlasting peace by a league of nations
settling disputes and arranging discords’ af als utopisch.
Het treft me hoe Hegel en
Cassirer zo negatief aankijken tegen samenleven en elke mogelijkheid tot verzoening
en bemiddeling ingeval van conflicten lijken uit te sluiten. Maakt dit deel gewoon
deel uit van ‘la condition humaine’? Is het negatieve nu eenmaal inherent aan de
mens en de relaties die deze in zijn leven opbouwt? Is dat onderdeel van de
‘nature of human suffering’[1]?
En is een pacifistische houding op individueel niveau aldus naïef? Zijn de
inspanningen van de vredesbeweging gedoemd op te mislukken? Cassirer lijkt hier
inderdaad - steunend op Hegel - heel negatief en fatalistisch aan te kijken.
[1] Cassell, Eric J. The Nature of Suffering. 2004, Oxford,
Oxford University Press
Geen opmerkingen:
Een reactie posten
Opmerking: Alleen leden van deze blog kunnen een reactie posten.